Dionne Stax op 5 mei 2015 presentatrice van NOS 70 jaar bevrijding: De meidagen van 1945

Dionne Stax op 5 mei 2015 presentatrice van NOS 70 jaar bevrijding: De meidagen van 1945


De meidagen van 1945

In de vooravond van 5 mei 2015 presenteren Rob Trip en Dionne Stax een reconstructie van de gebeurtenissen tijdens de bevrijding. NOS-verslaggevers berichten vanuit het land alsof het mei 1945 is en er wordt geschakeld met correspondenten in het buitenland, die vertellen over de politieke beslissingen die daar werden genomen.

De meidagen van 1945 is tussen 18.20 en 20.00 uur te zien op NPO 1.

Dinsdag 5 mei: 70 jaar Bevrijding

In mei van dit jaar is het zeventig jaar geleden dat Nederland werd bevrijd van de Duitse overheersing en dat in Europa een eind kwam aan de Tweede Wereldoorlog. Dat wordt op veel verschillende manieren gevierd. De NOS doet daar traditiegetrouw verslag van én maakt een bijzondere uitzending waarin de chaos rond de Duitse overgave op een actuele manier over het voetlicht wordt gebracht.

NOS 70 jaar bevrijding: Veteranendefilé Wageningen
Rechtstreeks verslag van het bevrijdingsdefilé in Wageningen, de plaats waar zeventig jaar geleden onder toeziend oog van prins Bernhard werd onderhandeld over de uitwerking van de Duitse capitulatie.

Het defilé wordt afgenomen door minister Hennis-Plasschaert van Defensie. Speciale aandacht is er voor de Canadese veteranen die vanwege het jubileumjaar in groten getale aanwezig zullen zijn – hiernaartoe gebracht door vliegtuigen van de luchtmacht.

15.15-16.30 uur, NPO 1
Presentatie: Jeroen Overbeek.

NOS 70 jaar bevrijding: De meidagen van 1945
Op 4 mei capituleert het Duitse leger. Een dag later wordt die capitulatie verder uitgewerkt in Wageningen, maar tussen dat moment en de uiteindelijke bevrijding  door de geallieerden gaat er nog heel veel mis. In deze uitzending worden op een bijzondere manier die vaak chaotische gebeurtenissen in de dagen rond de bevrijding belicht, namelijk alsof ze vandaag gebeuren. Dus staan NOS-verslaggevers op de plekken waar belangrijke geallieerde troepenbewegingen plaatsvonden. En belichten correspondenten de belangrijkste politieke beslissingen vanuit de steden waar die beslissingen zeventig jaar geleden werden genomen.

18.21-19.52 uur, NPO 1
Presentatie: Rob Trip en Dionne Stax.

NOS 70 jaar bevrijding: 5 mei-concert
Een impressie van de viering van Bevrijdingsdag in het hele land wordt gevolgd door het 5 mei-concert vanaf de Amstel in Amsterdam, in aanwezigheid van onder anderen koning Willem-Alexander, koningin Máxima en prinses Beatrix. Het concert wordt dit jaar verzorgd door het Nationaal Jeugd Orkest (NJO) onder leiding van de Amerikaan Clark Rundell. Dit jaar zijn er drie solisten : Herman van Veen, Claudia de Breij en Giovanca, die speciaal voor deze gelegenheid nieuwe nummers schrijven.

20.30-22.05 uur, NPO 1
Presentatie: Rik van de Westelaken.

NOS 70 jaar bevrijding: De bevrijdingsfestivals

De Ambassadeurs van de Vrijheid 2015 – Caro Emerald, Dotan, Jett Rebel en MainStreet – reizen vandaag langs de veertien Bevrijdingsfestivals in het land – niet alleen om op te treden, maar ook om stil te staan bij vrijheid – in Nederland en de rest van de wereld. In de uitzending zijn daarvan reportages te zien. Presentator Winfried Baijens laat zien hoe het er op het Bevrijdingsfestival in Zwolle aan toe gaat.

23.08-23.39 uur, NPO 3

Bijzonder oud beeld in de digitale toverdoos

Hoogtepunt in de lange reeks van uitzendingen die de NOS deze week wijdde aan 70 Jaar Bevrijding vormde de reconstructie gedurende anderhalf uur van De Meidagen van 1945. Geëscorteerd door deskundigen Ad van Liempt en Christ Klep en met commentaar van de huidige NOS-correspondenten, loodste NOS Journaal presentatoren Rob Trip en Dionne Stax ons langs de verschillende gebeurtenissen en hun achtergronden.

Maar hoe interessant het ook is om te weten dat de feitelijke capitulatie niet op 5 mei ondertekend werd in het Wageningse hotel De Wereld, maar op 6 mei in de aula van de Landbouwhogeschool, het zijn vooral de beelden die de meeste indruk maken.

Wat je het best onthoudt is dat prins Bernhard, commandant van de Binnenlandse Strijdkrachten, door een Canadese generaal subtiel wordt verwezen naar een minder prominente plek aan tafel, vooral nadat het in slowmotion herhaald is.

De mogelijkheden van digitale beeldbewerking bieden echt een nieuwe invalshoek voor geschiedschrijving op televisie. In 2002 zagen we voor het eerst in een documentaire (The Kid Stays in the Picture over Hollywoodproducent Robert Evans) dat stilstaande beelden driedimensionaal perspectief kregen. In- en uitzoomen op foto's was tot dan toe de enige manier om bij afwezigheid van filmbeeld uit het archief toch dynamiek te suggereren. Maar die nep-3D werkt veel beter.

Gisteren zagen we Dionne Stax, die nog steeds in haar rol van journaalpresentator aan het groeien is, in kleur door de zwart-witfoto van de onderhandelingen in hotel De Wereld lopen. Ze omcirkelde de ene na de andere generaal en wees aan waar ze waarom zaten: de Duitsers met de zon in de ogen.

Er waren gisteren meer beelden die je niet snel vergeet. En dan heb ik het nog niet eens over de oogverblindende strapless avondjurk van Claudia de Breij, op het ponton in de Amstel waar het Bevrijdingsconcert werd uitgevoerd.

Op het moment dat ze als een soevereine diva (vaak naast haar idool en leermeester Herman van Veen) het ultieme onderduiklied Mag Ik Dan Bij Jou? zong, was voor het eerst ook de geluidstechniek volledig onder de knie.

Nee, ik word altijd een beetje opgewonden van de speciale edities van Andere Tijden (NTR/VPRO) die uitsluitend bestaan uit grotendeels onbekend archiefbeeld, begeleid door dagboekfragmenten en muziek.

Al die mensen van lang geleden die recht in de lens kijken en dus ons thuis lijken te monsteren, laten niet na te ontroeren. En dan blijkt er ook toch weer allerlei onbekend kleurmateriaal te zijn van die bevrijdingsperiode, die wegens het geringe strategische belang van Nederland bij elkaar acht maanden in beslag nam.

Het meest fascinerende beeld zat vrijwel aan het begin, onscherp en statisch. Bij de bevrijding van Maastricht (september 1944) legt een opgeschoten jongen met blonde kuif zijn hand op de schouder van een geallieerde militair, alsof hij hem de baas is.

Er komt maar geen einde aan die ongemakkelijke situatie. De jongen lijkt zich wel zijn bevrijder toe te eigenen, omdat hij dit moment nooit meer voorbij wil laten gaan.

De Meidagen van 1945

Op 5 mei liet generaal Blaskowitz weten dat het Duitse leger in Nederland bereid was de overgave te tekenen. Een dag later wordt die capitulatie uitgewerkt in Wageningen, maar in de eerste dagen van de Bevrijding gaat vóór de daadwerkelijke komst van de geallieerden in het westen van het land nog veel mis; in totaal vallen er 156 doden.

In deze uitzending worden die vaak chaotische gebeurtenissen in de dagen rond de bevrijding belicht, met reportages, gasten en bijzondere beelden van de bevrijding.

Er staan verslaggevers op plekken waar belangrijke geallieerde troepenbewegingen plaatsvonden. Correspondenten belichten de belangrijkste politieke beslissingen vanuit de steden waar die beslissingen zeventig jaar geleden werden genomen.

18.21-19.52 uur op NPO 1 en NOS.nl, presentatie Rob Trip en Dionne Stax.